İzlanda Dünyanın En Mutlu Üçüncü Ülkesiyken Nasıl Oluyor da En Çok Antidepresan Kullanan Ülkesi Hâlinde?
2023 Dünya Mutluluk Raporuna göre Finlandiya ve Danimarka’dan sonra dünyanın en mutlu üçüncü ülkesi İzlanda, nasıl oluyor da aynı zamanda bu kadar antidepresan kullanan da bir ülke?
Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Örgütünün (OECD) verilerine göre İzlanda’da bin kişi başına 161,1 puanla yani altı kişiden biri antidepresan kullanıyor. Gelin ardındaki sebebe bakalım.
Coğrafi konumu nedeniyle kış ayları oldukça uzun ve karanlık geçiyor.
Gün ışığının sınırlı olduğu bu dönemlerde, insanların moralini yüksek tutması zorlaşıyor. Bu durum da çoğu zaman kış depresyonu ile sonuçlanabiliyor. Birçok İzlandalının kış aylarında ruh hâlinin bozulması da aslında antidepresan kullanımını arttırıyor.
Ayrıca İzlanda’daki düşük güneş ışığı miktarı, vücutta serotonin seviyelerinin düşmesine de neden olabiliyor. Mutluluk hormonu olarak bilinen serotoninin eksikliği de depresyonu getirebiliyor.
Antidepresan ilaçları da serotonin geri alım tedavisinde kullanılmasından dolayı da serotonin sinapslar arasında kalma süresi arttırılıyor. Böylelikle insanlar, güneş ışığının etkisine benzer şekilde iyi bir ruh hâline kavuşmuş oluyor.
İnsanlar depresyon belirtileri gösterdiklerinde yardım almaktan çekinmiyor.
İzlanda’da yasal olarak ikamet eden herkesin sağlık sistemine erişimi bulunuyor. 100 bin nüfus başına 19 psikiyatrist olunca da akıl hastalığı tedavisi diğer birçok gelişmiş ülkeye kıyasla daha kolay oluyor. Yüksek teşhis oranı da daha yüksek antidepresan kullanımını getiriyor.
Ayrıca haplar terapiden 7 kat daha ucuz. Bu da hap kullanımını daha yaygın hâle getiriyor.
Ülkenin ekonomik durumunun da katkısı olabilir.
Her ne kadar İzlanda ekonomisi genel olarak güçlü görünse de bazı hanelerde ekonomik sıkıntılar mevcut. Bu da bireyler üzerinde ekonomik ve sosyal baskılar oluşturarak depresyon oranlarına yüzde 15 gibi bir etki ediyor.
Tüm bunlar, İzlandalıların mental sağlıklarını ciddiye aldıklarını ve gerekli tedaviyi aldıklarını da gösteriyor. Ancak antidepresan kullanımının yüksek olması, toplumun genel ruh sağlığı açısından dikkat edilmesi gereken bir durum. Çünkü Avrupa ülkelerine ilişkin veriler, mutluluk ile antidepresan arasında bir bağlantı olmadığını da gösteriyor.