Emre ERGÜL
ABD’nin Maryland eyaletine bağlı Baltimore kentinde salı gecesi yaşanan deniz kazasının neden olduğu ve olacağı krizin boyutu yavaş yavaş belli olmaya başladı. Dali adlı Singapur bandıralı gemi, Baltimore Limanı’nın girişindeki Francis Scott Key Köprüsü’ne çarpıp yıkılınca, ABD’nin en işlek 9’uncu limanında “işler durdu.”
Köprünün yeniden inşaasının yıllar alacağını belirten yetkililer, köprü enkazının hemen kaldırılması için çalışmaların başlatılmasını istiyor. Çünkü enkaz kalkmadığı sürece limana giriş yapılamayacak. Business Insider’a konuşan uzmanlara göre, limanın kapalı kalmasının neden olacağı 1 günlük zarar 15 milyon dolar. Bu da ayda 450 milyon dolar civarı bir rakam ediyor ki, zarar üçüncü ayın başında 1 milyar dolar barajını geçecek.
Tabii bu rakam, sadece limanın kapalı olmasının neden olacağı zarar… Baltimore merkezli Sage Policy Group’un CEO’su Anirban Basu, “Zarar görecek olan sadece Baltimore Limanı değil ki… Demiryolları, kamyon taşımacılığı endüstrisi, bölgesel dağıtım merkezleri, işe gidip gelenler ve ekonominin diğer bölümleri… Nakliye hattı yeniden açılıncaya kadar bu faktörlerin günlük kayıpları on milyonlarca dolara çıkacak” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti.
Maryland’deki Towson Üniversitesi Bölgesel Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü’nün Başekonomisti Daraius Irani de “60 veya 90 gün sürerse daha uzun vadeli ve daha zararlı etkileri olabilir” dedi. Maryland Valisi Wes Moore de tüm dünyaya çağrı yaptı: “Key Köprüsü’nün çöküşü sadece bir Maryland krizi değil, küresel bir krizdir. Ulusal ekonomi ve dünya ekonomisi Baltimore Limanı’na bağlıdır.”
Kruvaziyer şirketi: Limanın kapanmasının sadece bize olan zararı 10 milyon dolar
Baltimore Limanı, ticari gemilerin yanısıra cruise gemilerinin de uğradığı bir merkez. 2023’te Baltimore’dan seyahat eden yolcu sayısı 444 bin… Carnival Cruise Line şirketi de Baltimore’a yolcu taşıyan şirketlerden biri. Yerel KTVQ’ya konuşan şirketin CEO’su, kendilerini 10 milyon dolarlık bir zararın beklediğini açıkladı.
Gemilerini Norfolk’a yönlendirdiklerini belirten Christine Duffy, “Enkaz kaldırma ve köprünün yeniden inşaası planları kesinleştikçe gelecekteki kruvaziyer misafirlerimize Baltimore’a ne zaman döneceğimiz konusunda bilgi vereceğiz, ancak bu arada Norfolk’taki yetkililerin hızlı yanıtını ve desteğini takdir ediyoruz” dedi.
Baltimore’a 1 yılda giden “dış” kargonun değeri: 80.8 milyar $
İngiliz BBC Televizyonu, Baltimore Limanı’nın önemini rakamlarla gözler önüne serdi:
-2023’te limana yurtdışından 80.8 milyar dolar değerinde 52.3 milyon ton kargo geldi.
-Maryland eyaleti verilerine göre, 2023’te Baltimore Limanı’ndan yaklaşık 850 bin araba ve hafif kamyon geçti. (Bu rakam diğer tüm ABD limanlarından daha fazla.)
-Bu arabaların çoğunluğu Mazda, Subaru ve Mercedes-Benz gibi yabancı üreticilerden geliyor. Bu da kapanmanın dünya çapındaki şirketler için büyük sonuçlar doğurabileceği anlamına geliyor.
-2022 yılında ihraç edilen 13.2 milyon tonun üzerinde kömür ile limandaki sevkiyatların aslan payını kömür oluşturdu.
-2022’de limana 106 bin tonun üzerinde mobilya, 738 bin ton gazete kağıdı, 36 bin ton alkollü içecek ve 83 bin ton et ve deniz ürünü girdi.
-Plastik ve kauçuk ithalatı 2022’de 221 bin tonun üzerine çıktı.
“Amerika’nın en büyük araç elleçleme limanı”
ABD Ulaştırma Bakanı Pete Buttigieg, Beyaz Saray brifinginde, “Burası hem ithalat hem de ihracat için önemli bir liman” dedi ve ekledi: “Ve burası Amerika’nın en büyük araç elleçleme limanıdır ve bu sadece araba ithalatı ve ihracatı için değil, aynı zamanda tarım ekipmanları için de önemlidir.”
